آنچه در این نوشته میخوانید:
چرا شناخت انواع لوله پلی اتیلن مهم است؟
یکی از تجهیزات مهم که در صنایع مختلف جهت انتقال انواع سیالات مورد استفاده قرار میگیرد لوله می باشد. لوله ها معمولا از جنس های مختلفی تولید می شوند. یکی از این موارد لوله پلی اتیلن است. لوله های پلی اتیلن دارای انواع مختلفی هستند که بسته به نوع کاربری، کیفیت مواد و ویژگی ها به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. جهت آشنایی با انواع لوله پلی اتیلن در ادامه همراه ما باشید.
1. انواع لوله پلی اتیلن بر اساس چگالی و سختی مواد
چگالی و سختی مواد پلی اتیلن موضوعی است که تولید لوله های پلی اتیلن را به دو دسته پلی اتیلن سنگین (HDPE) و پلی اتیلن سبک (LDPE) تقسیم میکند. این دسته بندی سبب میشود هر نوع لوله را از هم تشخیص داده و در کاربرد آن توجه داشته باشیم.
لوله های پلی اتیلن سنگین (HDPE)
لوله پلی اتیلن سنگین از چگالی نسبتا بالایی برخودار است. این نوع لوله ها همچنین سفتی، دوام و مقاومت شیمیایی بالایی نیز دارند. انواع لوله هایی که در این دسته قرار میگیرند به دلیل سفت بودن معمولا شامل لوله های آبرسانی و فاضلابی می باشند.
لوله های پلی اتیلن سبک (LDPE)
لوله پلی اتیلن سبک نیز از چگالی پایینی برخوردار است. این نوع ها به دلیل سبکی و چگالی پایین از انعطاف پذیری بیشتری برخوردار هستند. لوله های تولید شده در این دسته معمولا شامل لوله های آبیاری قطره ای می شوند که در سیستم های آبیاری قطره ای مورد استفاده قرار میگیرند.
2. انواع لوله پلی اتیلن بر اساس گرید مواد
معمولا در این دسته بندی، لوله های پلی اتیلن سخت یا (HDPE) مورد بررسی قرار میگیرند. و گرید لوله پلی اتیلن های سخت بر اساس وزن، ضخامت و چگالی مشخص شده و به سه دسته (PE63 – PE80 – PE100) تقسیم بندی میشوند. که هرکدام با هم متفاوت هستند و در قیمت نهایی لوله و کاربرد آن تاثیر گذار می باشد. دسته بندی لوله های پلی اتیلن بر اساس گرید مواد تنها مختص لوله های آبرسانی و آبیاری کشاورزی می باشد.
لوله پلی اتیلن PE63:
این نوع از گرید مواد به دلیل قدیمی شدن امروزه به هیچ وجه مورد استفاده قرار نمیگیرد و معرفی آن در این نوشته فقط جنبه آموزشی دارد. لوله های تولید شده با مواد پی 63 ضخامت و وزن بیشتری نسبت به مدل های بعدی دارد و هزینه تولید آن بسیار افزایش می یابد و برای مصرف کننده صرفه اقتصادی ندارد به همین دلیل دیگر از این نوع مواد در تولید لوله پلی اتیلن استفاده نمی شود.
لوله پلی اتیلن PE80:
گرید مواد رایج در تولید لوله پلی اتین که امروزه بیشتر نیز مورد استفاده قرار میگیرد مواد پی 80 است. لوله های تولید شده با مواد پی 80 ضخامت و وزن بیشتری نسبت به مواد پی 100 داشته و معمولا در پروژه هایی که فشار بیشتری روی لوله می آید و همچنین برای نصب داخل چاه به دلیل تحمل بیشتر فشار در ارتفاع و دولا نشدن و نشکستن، بیشتر مورد استفاده قرار میگیرد.
لوله پلی اتیلن PE100:
جدید ترین گرید مواد که در تولید لوله های پلی اتیلن مورد استفاده قرار میگیرد مواد پی 100 است که چگالی بیشتری داشته و ضخامت و وزن لوله را کاهش میدهد و سبب کاهش هزینه های تولید میگردد. لوله های تولید شده با مواد PE100 در مقایسه با PE80 ارزان تر هستند اما گاهی در بعضی پروژه ها نیاز به استفاده از لوله های PE80 می باشد به همین دلیل هردو مورد با توجه به نیاز مصرف کننده قابل استفاده هستند.
3. انواع لوله پلی اتیلن بر اساس نوع کاربرد
a. لوله پلی اتیلن تک جداره
یکی از انواع لوله های پلی اتیلن نوع تک جداره است که از یک لایه پلی اتیلن تشکیل شده اند و در بین انواع دیگر لوله های پلی اتیلن کاربرد بیشتری دارند. این لوله ها انعطاف پذیر هستند و به راحتی می توان آنها را در مسیر های پیچ دار استفاده کرد. لوله پلی اتیلن تک لایه از مواد اولیه پلی اتیلن تولید می شود و رنگ آن سفید است. اما دلیل اینکه ما عموما لوله های پلی اتیلن را به رنگ مشکی میبینیم اضافه کردن مواد مستربچ مشکی می باشد یا اینکه از مواد اولیه خود رنگ مشکی که قیمت بیشتری دارند استفاده می گردد. لوله های تک جداره پلی اتیلن به دو دسته زیر تقسیم میگردد.
لوله پلی اتیلن تک لایه سخت
این نوع لوله پلی اتیلن که از جمله لوله های سخت (HDPE) نیز هستند به دلیل طول عمر بالا کاربرد های مختلف در آبیاری کشاورزی، آبرسانی شهری و روستایی، گازرسانی، انتقال سیالات صنعتی و … دارد. لوله پلی اتیلن تک لایه سخت از مواد (PE80 – PE100) و در سایز های 20میلیمتر یا 1.2 اینچ تا 800 میلیمتر یا 22 اینچ و فشار کاری 3.2 بار تا 32 بار تولید می شود. البته فشار کاری در هر سایز و مواد (PE80 – PE100) متفاوت است و در سایز های کوچک به صورت کلاف (رول) و در سایز های بزرگ به صورت شاخه ای تولید می شوند.
لوله آبیاری قطره ای
لوله آبیاری قطره ای نوعی از لوله های پلی نرم (LDPE) به حساب می آیند و معمولا در سایز های 16 و 20 میلیمتر تولید میگردند و برای مصارف کشاورزی و آبیاری قطره ای مورد استفاده قرار میگیرند. این نوع لوله ها به دو گونه: (لوله لودن) که بدون سوراخ بوده و درصورت نیاز قطره چکان به آن نصب میشود و یا (لوله دریپردار) که در فواصل مشخص دارای دریپر یا قطره چکان هستند و معمولا به صورت کلافی 200 تا 400 متری تولید میشوند.
b. لوله پلی اتیلن دو جداره (دو لایه)
گاهی اوقات در صنایع مختلف نیاز به لوله های دیگری میباشد که با نوع کاربری و پروژه سازگار باشد به همین منظور از لوله های دو جداره استفاده می شود. این نوع لوله ها معمولا از دو لایه پلی اتیلن یا یک لایه پلی اتیلن و یک لایه از مواد مختلف دیگر تولید می شوند که این موضوع بستگی به نوع کاربرد آن دارد که در ادامه هر کدام را جداگانه توضیح دادیم.
لوله پلی اتیلن دو لایه کرتیوب دار
یکی از انواع لوله پلی اتیلن دو لایه، لوله پلی اتیلن دو لایه کرتیوب دار است. این نوع لوله ها از یک لایه پلی اتیلن و یک لایه آلومینیوم یا PP تولید می شود که در زمان تولید و اکسترود به هم آمیخته شده و دو لایه مستحکم و یکنواخت را تشکیل می دهد.
لوله کاروگیت
لوله کاروگیت نوعی لوله پلی اتیلن دو لایه است که برای مصارف انتقال فاضلاب شهری از آن استفاده می شود. این نوع لوله از دو لایه پلی اتیلن تشکیل شده لایه داخلی کاملا صیقلی و رنگی (زرد، قرمز، آبی، نارنجی) بوده و لایه بیرونی به صورت موج دار یا کنگره ای است. دلیل وجود کنگره های بیرونی نیز باعث ایجاد مقاومت بسیار بالا جهت تحمل فشار های خارجی در زیر زمین و بار ترافیکی جاده های داخل شهری می گردد.
لوله اسپیرال
لوله پلی اتیلن اسپیرال به صورت مشخص در سایز های بزرگ ساخته می شود که دیواره های آن پلی اتیلن سنگین ساخته می شود. این نوع لوله به دلیل شباهت با لوله کاروگیت گاها اشتباه گرفته می شوند اما باید دانست که لایه داخلی این نوع لوله مانند لوله های کاروگیت صاف و صیقلی بوده اما لایه بیرونی از کنگره های مارپیچ که دور لایه داخلی جوش میخورد و مقاومت بالایی در برابر فشار های خارجی ایجاد می کند.
4. انواع لوله پلی اتیلن بر اساس استاندارد
لوله های پلی اتیلن با در نظر گرفتن نوع کاربری و تقاضای مصرف کننده گان به دو دسته استاندارد و غیر استاندارد (درجه دو) نیز تقسیم میشوند.
لوله پلی اتیلن استاندارد
انواع لوله های پلی اتیلن همان طور که قبلا هم توضیح داده شد در تولید آن از مواد اولیه پلی اتیلن استفاده می شود. که این نوع لوله ها با توجه به کیفیت مواد به طور میانگین طول عمر بالایی در حدود 50 تا 60 سال داشته و به همین جهت تولید کنندگان، محصولات خود را تا 10 سال ضمانت میکنند.
برای آشنایی با استاندارد های لوله پلی اتیلن + تاییدیه های لازم کلیک کنید.
لوله پلی اتیلن غیر استاندارد
گاهی کشاورزان برای کاهش هزینه ها و همچنین عدم نیاز به لوله استاندارد، از لوله های غیر استاندارد یا درجه دو نیز استفاده میکنند. لوله پلی اتیلن درجه دو نیز با توجه نوع مواد مصرفی(ضایعات خط تولید لوله پلی اتیلن، ترکیب مواد نو+ مواد ضایعاتی، ضایعات تیپ و… )، درجه کیفیت های مختلفی دارد.